Jasienica Rosielna – nowy grób

W dniu 13 sierpnia, w 73. rocznicę mordu na Żydach, na cmentarzu żydowskim w Jasienicy Rosielnej odsłonięto nagrobek-pomnik, poświęcony pamięci rodziny rebe Chaima Mosze Parnesa.
Organizacją prac i pośredniczeniem pomiędzy fundatorami (potomkami rebe Chaima Mosze Parnesa) a władzami lokalnymi, konserwatorami i pracownikami – zajmował się Adam Bartosz, prezes Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie.

W książce Hieronima Wysockiego, Jasienica Rosielna. Zarys historii i wspomnień, autor przytacza słowa świadka wydarzeń, proboszcza, ks. Królickiego:

W
czerwcu 1942 ściągnięto z okolicznych wsi Żydów do Jasienicy, tak że
liczba ludności żydowskiej powiększyła się do liczby 1150. Tym Żydom
którzy pochodzili z okolicznych wsi nie pozwolono nic zabrać oprócz
tobołka. Żydzi ściśnięci w getcie w Jasienicy przetrwali do 11 sierpnia.
W dniu tym nastąpił dla nich straszny sąd. Zjechało „Gestapo”, tj.
policja polityczna niemiecka mająca 200 poli­cjantów Ukraińców do
pomocy. Otoczyła Jasienicę ze wszystkich stron nie pozwalając Żydom
ruszyć się z miejsca. Tych co zamierzali uciekać na miej­scu
rozstrzelano. Takich wypadków było siedem. Podzielono Żydów na trzy
grupy. Starych Żydów i Żydówki z dziećmi – jedna grupa. Młodsi Żydzi –
druga grupa. Tym dano straż i kazano iść w stronę Krosna. Żydówki
młodsze i dzieci podrostki – trzecia grupa. Tych zabierano na auta i
wywożono w stro­nę kolei. Z pierwszej grupy część mocniejsza musiała iść
na kirkut żydowski, a część wywozili autami na kirkut i tych tutaj
rozstrzelano. Działy się przy tym dantejskie sceny. Kazano im się
rozebrać do naga, ubranie złożyć na jedno miejsce, pieniądze, jeżeli
który miał, złożyć osobno do podstawionej walizki i czwórkami prowadzono
nad grób. Tutaj każdy musiał się nachylić i dostawał strzał z tyłu
głowy. Jak mówią ci, co byli z bliska, dzieci małe nie strzelano lecz
kolbami rozbijano głowy i matka sama rzucała dziecko do wspólnego grobu i
potem sama rozstrzelana ginęła. Egzekucja krwawa rozpo­częła się o 12
1/2 w południe i trwała do 4 tej. Potem nastąpiła przerwa, gdyż brakło
miejsca w wykopanym grobie, a ci którzy wykonywali egzekucje
od­poczywali. Skazani na śmierć czekali na swoją kolejkę śmierci do
godziny 3 1/2 o której rozpoczęła się dalsza egzekucja i trwała aż do 7
mej wieczorem. Ogółem do 500 Żydów rozstrzelano i zabito na kirkucie w
Jasienicy. Leżą we wspólnym grobie. Na śmierć szli w niepojętej
rezygnacji. Zaledwie w dwóch wypadkach (o tylu słyszałem) zaprotestowały
dane osobniki. Jeden z tych co byli prowadzeni w stronę Krosna, Szlama
Żółtig rzeźnik miejscowy ujął się za drugim Żydem bitym przez Ukraińca i
zaraz na miejscu roztrzaskano mu głowę kolbą karabinu, a w drugim
wypadku młoda Żydówka (Sidermanówna) nie chcąc się rozebrać do naga, a
przy tym słownie protestując przeciw temu niesłychanemu zdziczeniu,
została bagnetem osadzonym na karabinie prze­szyta w brzuch i piersi i
zginęła na miejscu. Żydzi ginęli bez protestu, szli na śmierć jak
barany, a dzień był taki piękny. Słońca na niebie nie zasłaniała żadna
chmurka. Wrażenie tych egzekucji straszne i (…) wszystko w duszy
buntowało się przeciw tak nieludzkiemu postępowaniu.

Więcej informacji na stronie gminy Jasienica Rosielna – TUTAJ.


 Album ze zdjeciami z uroczystosci

Album ze zdjęciami z uroczystości – fot. jasienicarosielna.pl


Galicjaner Sztetl 2015 – Program

FINAL PROGRAMME FOR THE “GALICIANER SHTETL”
JEWS OF GALICIA REMEMBRANCE DAYS IN TARNOW

JUNE 11-18, 2015

JUNE 11 (Thursday):

12:00 Prayer in Zbylitowska Gora, at the mass grave of Tarnow Jews, with the participation of a Rabbi and a Catholic priest.
18:00 Screening of Simon Target’s award winning documentary film, A
Town Called Brzostek
, about the renovation of the Jewish cemetery in
Brzostek near Tarnow. Tarnów Theatre.
21.00 Music concert at the Bima Eliezer Mizrachi will perform a one of a kind concert of Jewish traditional and folklore music.

JUNE 12 (Friday):

13:30 Commemoration of the 75th anniversary of the first transport of
prisoners from Tarnow to Auschwitz in June 1940. The ceremony will take
place at The Monument of the First Transportation to Auschwitz in
Tarnow.
Evening Shabbat Program organized for friends &
interested parties by David Singer, Bobover Hasidic Jew from New York.
The President of Tarnow, Roman Ciepiela, will attend.

JUNE 13 (Saturday):

Ca 08:00 Shabbat Morning Prayer – Shacharit at the Bima [including the reading of the Torah].
15:00 – 18:00 Jewish Street project. The work of young volunteers will be exhibited.
21:00 Music concert under the Bimah featuring Klezmafour. Also on the concert program are performances by local musicians.
22:15 Havdala services marking the end of the Sabbath will take place under the Bima with Reb David Singer.

June 14 (Sunday):

11:00 – 13:00 Jewish cemetery guided tours. Tarnow’s Jewish cemetery is
one of the biggest and most interesting Jewish graveyards in Southern
Poland.

June 16 (Tuesday):

18:00 „Księga Dębicy/The Book
of Debica
” – meeting with authors Ireneusz Socha and Arkadiusz Więch.
Art Gallery, Słowackiego Str. 1

19:00 „Yorcait. Hasidim Pilgrimages” – opening of photo exhibition of Michał Gąciarz. Art Gallery, Słowackiego Str. 1

June 18 (Thursday):

19:00 „Beyond the Forest. Jewish Presence in Eastern Europe 2004-2012”- opening of photo exhibition of Lola Kantor (Israel).

21:00 Music concert under the Bimah featuring Magda Brudzińska & Klezmer Trio.

=====================================================================

Program Galicjaner Sztetl

Dni Pamięci Żydów Galicyjskich

Tarnów 11 – 18 czerwca 2015

11 czerwca [czwartek]

Godz. 12:00 modlitwa na miejscu straceń tarnowskich Żydow w Zbylitowskiej Górze z udziałem rabina i księdza katolickiego.

Godz. 18:00 Pokaz filmu Simona Targeta Miasto Brzostek o renowacji cmentarza w Brzostku.. Tarnowski Teatr.

Godz. 21:00 Koncert muzyki żydowskiej Pod bimą. Eliezer Mizrachi z repertuarem pieśni Żydów sefardyjskich.

12 czerwca [piątek]

Godz. 13:30 Uroczystości upamiętniające 75 rocznicę pierwszego
transportu więźniów z tarnowskiego więzienia do Auschwitz – Plac
Więźniów KL Auschwitz, Pomnik Pierwszego Transportu.

Wieczorem –
wieczerza szabatowa organizowana dla przyjaciół przez Dawida Singera
bobowskiego chasyda z NY. Hotel Tarnovia. Obowiązują specjalne
zaproszenia.

13 czerwca [sobota]

Ok. 08:00 Poranna modlitwa – szacharit pod bimą [czytanie Tory].
Godz. 15:00-18:00 Projekt Ulica Żydowska z udziałem młodych wolontariuszy.

Godz. 21:00 Koncert muzyki żydowskiej Pod bimą. Wystąpi zespół Klezmafour. Z zespołem zagrają kilka utworów tarnowscy muzycy.

Godz. 22:15 Uroczyste zakończenie szabatu, hawdala celebrowana przez reb Dawid Singera.

14 czerwca [niedziela]

Godz. 11:00-13:00 Otwarta Brama Cmentarza – zwiedzanie tarnowskiego cmentarza żydowskiego z przewodnikiem.

16 czerwca [wtorek]

BWA, ul. Słowackiego 1

Godz. 18:00 Księga Dębicy – spotkanie z autorami książki – Ireneuszem Sochą i Arkadiuszem Więchem
Godz. 19:00 Jorcajt. Pielgrzymki chasydów wernisaż wystawy fotografii Michała Gąciarza

18 czerwca [czwartek]

TCK, Rynek 5

Godz. 19:00 Poza lasem – Żydzi w Europie Wschodniej 2004-2012– wernisaż wystawy fotografii Loli Kantor z Izraela.

Godz. 21:00 Koncert pod Bimą, wystąpi Magda Brudzińska i Klezmer Trio.

MEZUZA 2015-2016!

Miło nam poinformować Państwa, że niebawem, w partnerstwie z Fundacją AntySchematy 2 i HL-senteret, rozpoczynamy projekt z funduszy EOG, którego operatorem są Fundacja im. Stefana Batorego i Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży. Projekt zorganizowany zostanie z programu Obywatele dla Demokracji i nastawiony jest na edukację dzieci i młodzieży w zakresie postaw tolerancji, sprzeciwu wobec rasizmu i antysemityzmu oraz wszelkich postaw hejterskich, w tym mowy nienawiści. Projekt MEZUZA potrwa do kwietnia 2016 r. Wkrótce szczegóły!